شعر سنتی فارسی

قطعه، قالب شعری است که علاوه بر هم‌وزن بودن همه مصراع‏های آن، مصراع‌های زوج آن، دارای قافیه می‏باشد. حداقل ابیات قالب «قطعه»؛ دو بیت و حداکثر معمول متداول آن، پانزده- شانزده بیت می‏باشد؛ ولیکن بر حسب ضرورت تا حدود چهل- پنجاه بیت و بیشتر از آن نیز گفته‌اند. فرق ظاهری قطعه با قصیده در این است که در قطعه؛ اولین مصراع فرد، دارای قافیه نیست ولی در قصیده، اولین مصراع فرد، دارای قافیه است. قطعه را از آن رو قطعه گفته‌اند که شبیه پاره و قطعه‌ای از اواسط یک قصیده است. مفاهیم ابیات قطعه؛ همه مربوط به هم است و درباره موضوع اخلاقی، پند و اندرز، تهنیت و تعزیت، تقاضا یا شکایت، هجو یا مدح و ... است. از شاعران دوره‏های پیشین، ابن‌یمین؛ انوری و از معاصران پروین اعتصامی، قطعه‏های زیبا و خوش مضمون سروده‌اند؛ ولیکن قطعات سعدی در گلستان، به قدری مشهور شده که گاهی به صورت ضرب المثل درآمده است. شكل قالب قطعه بر اساس چينش قافيه چنين است: مصراع فرد   مصراع زوج قافيه ......................................... ......................................... .........................   ......................................... ......................................... ......................... XX تا پايان شعر. یک قطعه: دوست مشمار آنکه در نعمت زند دوست آن باشد که گیرد دست دوست   لاف یاریّ و برادرخواندگی در پریشان حالی و درماندگی                                 «سعدي» نوشته شده توسط حسین انوری پور در پنجش, ...ادامه مطلب