قصیده

مصراع فرد

قافيه

مصراع زوج

قافيه

.........................................

.........................................

.........................

X

.........................................

.........................................

.........................

X
X

ای در غرور نفس بسر برده روزگار!
ای دوست! ماه روزه رسید و تو خفته‌ای
سالی دراز بوده‌ای اندر هوای نفس
پنداشتی که چون بخوری روزه تو نیست
هر عضو را بدان که به تحقیق روزه‌ایست
اول نگاه دار نظر، تا رخ چو گل
دیگر: ببند گوش، ز هر ناشنیدنی
دیگر: زبان خویش، که جای ثنای اوست
دیگر: به وقت روزه‌گشادن مخور حرام
دیگر: بسی مخسب، که در تنگنای گور
دیگر: ز فکر آینه دل چنان بکن
این است شرط روزه، اگر مرد روزه‌ای!
دیگر: بسی مخور، که هر آن کس که سیر ‌خورد
تو خود نشسته تا کی آید پدید شب؟
تا خانمان بسازی از غایت شره
چندان خوری، که دم نتوانی زد از گلو
صد بار باشدت چو شکم پر شد از طعام
این روزه نیست، گر شرف روزه بایدت
مویت سپید گشت و دل تو سیاه شد
یا رب! به حقّ طاعت پاکان پاکدل
کز هر چه دیده‌ای تو ز «عطّار» نا پسند
چون با در تو گشت و پشیمان شد از گناه
عفوش کن و ببخش، که دانی که لایق است

برخیز، کار کن که، کنون است وقت کار
آخر ز خواب غفلت دیرینه سر برآر
ماهی خدای را شو و دست از هوا بدار
بسیار چیز هست جز آن شرط روزه‌دار
تا روزه تو روزه بوَد نزد کردگار
در چشم تو نیفکند از عشق خویش خار
کز گفت و گوی هرزه شود عقل تار و مار
از غیبت و دروغ فرو بند استوار
زیرا که خون خوری تو، از آن به هزار بار
چندانت خواب هست، که آن هست در شمار
کز ذکر غیر حق، ننشیند برو غبار
گر چه ز روی عقل، یکی گفتم از هزار
اعضاش جمله گرسنه گردند و بی قرار
چون شمع جان خویش، بسوزی ز انتظار
گویی دو چشم تو شود از هر سویی چهار
ور دم زنی، برآورد آن دم ز تو دمار
خالی همی ز پشت تو باز اوفتاد بار
بیرون شوی ز تویی، تو بر مثال مار
تا کی کند سیاه‌گری با سپید کار؟
یا رب! به حقّ روزه مردان روزگار
کان را نبوده‌ای تو به وجهی پسندگار
وز فعل خویش نیک فرو ماند شرمسار
با جرم آفریده کرم ز آفریدگار
                                             «عطّار»